32.2.2 Vertakte alkanen

Van alle alkanen met n ≥ 4 bestaan structuurisomeren waar de koolstofketen zich in één of meer plaatsen vertakt. Vertakte alkanen hebben een lager kookpunt dan de overeenkomstige lineaire alkanen.

Naamgeving van vertakte alkanen:

  • Zoek de langste lineaire keten van C-atomen. (In een tekening kan die zigzag lopen!) De lengte n van deze keten bepaalt de stamnaam.
  • Nummer de C-atomen in die keten van één uiteinde naar het andere uiteinde als 1, …, n. Doe dit zo, dat de eerste vertakken een zo klein mogelijk nummer heeft.
  • Benoem elke tak op grond van zijn lengte, met de uitgang –yl: methyl, ethyl, propyl, enz. Schrijf voor deze naam het nummer van het C-atoom waar de tak begint, bijv. 3-methyl.
  • Zet de takken op alfabetische volgorde voor de stamnaam. Komt een tak van dezelfde lengte meer dan eens voor, schrijft dan di-, tri-, enz. en scheid de getallen door komma’s: 1,3-dimethyl.

We benoemen onderstaand molecuul

De langste keten heeft zes koolstofatomen, dus de stamnaam is hexaan.

Nummer van rechtsonder: dan bevindt de eerste vertakking zich bij C-atoom 2.

Er zijn twee zijketens, elk met één C-atoom, ofwel methyl. Deze bevinden zich bij C-atomen 2 en 4.

De naam is dus 2,4-dimethylhexaan.